Το μάθημα αυτό εξετάζει τον σύγχρονο ρόλο των θρησκειών στη διαμόρφωση της διεθνούς πολιτικής με έμφαση στο φαινόμενο του θρησκευτικού φονταμενταλισμού. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται οι μεγαλύτερες θρησκείες (Χριστιανισμός, Ισλαμισμός, Ιουδαϊσμός και Βουδισμός) και οι επιδράσεις αυτών στην διαμόρφωση πολιτικών θέσεων, στάσεων και ιδεολογιών. Μελετώνται ειδικά θέματα όπως αυτά της σύγκρουσης πολιτισμών, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της διαμόρφωσης νέων θρησκευτικών ρευμάτων. Τέλος, αναλύεται η σύγχρονη εικόνα των σχέσεων εκκλησίας και κράτους, καθώς και ο αντιφατικός ρόλος της θρησκείας στη διαμόρφωση πολιτικών τόσο στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, όσο και στις διεθνείς σχέσεις.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών/-τριών με την μελέτη της διασύνδεσης της θρησκείας με την πολιτική, σε βάθος χρόνου και—ετερόκλητων—περιπτώσεων.   

Στο τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται να διαθέτουν τις παρακάτω δεξιότητες:

Γνώση και Κατανόηση

• Εξοικείωση με τις αντιλήψεις διαφόρων θρησκευτικών παραδόσεων (και ρευμάτων εντός τους) για την θέση της θρησκείας στην πολιτική

• Κατανόηση φαινομένων και δυναμικών που αναπτύσσονται στο περιθώριο της διασύνδεσης της θρησκείας με την πολιτική, όπως η εκκοσμίκευση, ο φονταμενταλισμός 

• Κατανόηση του συχνά αντιφατικού ρόλου της θρησκείας στη διαμόρφωση πολιτικών, εντός και εκτός κρατών

• Κατανόηση των λόγων για τους οποίους δυσχεραίνεται η ενσωμάτωση της θρησκείας στη μελέτη των διεθνών σχέσεων. 

Δεξιότητες και Ικανότητες

• Εξοικείωση με την έρευνα σε πρωτογενή βιβλιογραφία

• Ικανότητα διασύνδεσης θεωρίας-παραδείγματος 

• Ικανότητα κριτικής παρακολούθησης και επισκόπησης της επικαιρότητας

• Ικανότητα περιληπτικής σύνοψης και επισκόπησης της σχετικής βιβλιογραφίας

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Το μάθημα θα βοηθήσει τους φοιτητές να διευρύνουν τις εξής δεξιότητες:

• Εργασία: Αυτόνομη εργασία, Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης, Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, Ικανότητα χρήσης γραπτού λόγου, Ανάπτυξη Επιχειρήματος 

• Πρόοδοι: Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών 

• Γραπτές εξετάσεις: Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης, Ικανότητα χρήσης γραπτού λόγου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Παρά τις διαβεβαιώσεις ότι ο Θεός είναι νεκρός, στα τέλη του 20ου αιώνα η θρησκεία επέστρεψε δυναμικά στη δημόσια σφαίρα. Το μάθημα έχει ως στόχο να σκιαγραφήσει αυτή την επιστροφή και να εντοπίσει τη θέση και τη σχέση της θρησκείας με τη πολιτική στις μεγαλύτερες θρησκευτικές παραδόσεις του πλανήτη. Στο πλαίσιο αυτό, το μάθημα εξετάζει ζητήματα όπως η εκκοσμίκευση, ο φονταμενταλισμός, η σχέση της θρησκείας με τη βία και η αδυναμία των μελετητών των διεθνών σχέσεων να εντάξουν τη θρησκεία στη μελέτη της διεθνούς πολιτικής.

 

Στο δεύτερο μέρος του μαθήματος, μελετώνται τα παραπάνω ζητήματα  και, εν γένει, ο τρόπος με τον οποίο διασυνδέεται η θρησκεία με την πολιτική στις επονομαζόμενες «παγκόσμιες» θρησκείες: τον Χριστιανισμό, το Ισλάμ, τον Ιουδαϊσμό, τον Ινδουισμό και τον Βουδισμό. Η εξέταση κάθε επί μέρους θρησκευτικής παράδοσης γίνεται στο πλαίσιο περισσότερο ή λιγότερο γνωστών παραδειγμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στην επικαιρότητα. Έτσι, μαζί με τις περιπτώσεις «θρησκευτικού εθνικισμού» στον ιουδαϊσμό (Ισραήλ), τον ινδουισμό (Ινδία) και τον βουδισμό (κίνημα 969 στο Μυανμάρ), εξετάζεται ο αυξανόμενος ρόλος των ευαγγελικών στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και ο ρόλος της ορθόδοξης εκκλησίας στην πολιτική της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή. Παράλληλα, το μάθημα ρίχνει φως σε μικρότερες και λιγότερο γνωστές θρησκείες και κοινότητες, όπως οι Μπαχάι, οι Κακάι και οι Γιαζίντι, που βρίσκονται αντιμέτωπες με την «επιστροφή της θρησκείας» από θέση αδυναμίας και υπαρξιακού κινδύνου.

 

Θεματικές ενότητες:

Μάθημα	Θεματική		Προτεινόμενη βιβλιογραφία*
1ο	Η άρνηση του Θεού να πεθάνει:   εκμοντερνισμός, εκκοσμίκευση και η «επιστροφή» της θρησκείας στην πολιτική		Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Bruce, S. (2018). Εκκοσμίκευση και πολιτική. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Madeley, J. (2018). Η θρησκεία και το κράτος. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Keane, J. (2003). Εκκοσμίκευση; Στο Marquand, D., & Nettler, R. L. (eds.). Θρησκεία και Δημοκρατία. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. 17-49 Κοκοσαλάκης, Ν. (2002). Παραδοσιακή Θρησκεία και Κοινωνία στην ύστερη Νεωτερικότητα. Στο Λίποβατς, Θ., Δεμερτζής, Ν., & Γεωργιάδου, Β. (eds.), Θρησκείες και πολιτική στη νεωτερικότητα. Αθήνα: Κριτική. 56-92 Φουντεδάκη, Π. (2002). Θρησκεία και κράτος στην Ευρώπη: Εκκοσμίκευση και λειτουργική διαφοροποίηση. Στο Λίποβατς, Θ., Δεμερτζής, Ν., & Γεωργιάδου, Β. (eds.), Θρησκείες και πολιτική στη νεωτερικότητα. Αθήνα: Κριτική. 183-210   Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Norris, P., & Inglehart, R. (2011). Understanding Secularization. In Sacred and secular: Religion and politics worldwide. Cambridge: Cambridge University Press. 3-79 Moyser, G. (1991). Politics and religion in the modern world: an overview. In Moyser, G. (ed.) Politics and religion in the modern world. London: Routledge. 1-27  Fox, J. (2006). World separation of religion and state into the 21st century. Comparative Political Studies, 39(5), 537-569. Juergensmeyer, M. (2008). The Religious Challenge to the Secular State. In Global rebellion: religious challenges to the secular state, from Christian militias to al Qaeda. Berkeley: University of California Press. 1-38 Philpott, D. (2007). Explaining the political ambivalence of religion. American Political Science Review, 101(3), 505-525. Stepan, A. C. (2000). Religion, democracy, and the" twin tolerations". Journal of Democracy, 11(4), 37-57.
2ο	Φονταμενταλισμός στις θρησκευτικές παραδόσεις:   φονταμενταλιστικές αντιλήψεις και κινήματα στον Χριστιανισμό, το Ισλάμ και τον Ιουδαϊσμό		Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Haynes, J. (2018). Θρησκευτικοί φονταμενταλισμοί. Στο Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Βανδώρος, Σ. (2015). Θρησκευτικός Φονταμενταλισμός. Στο Εισαγωγή στις Πολιτικές Ιδεολογίες. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα (Κάλλιπος). 189-204 Riesebrodt, M. (2009). Η φονταμενταλιστική ανανέωση της νεωτερικότητας. Επιστήμη και Κοινωνία: Επιθεώρηση Πολιτικής και Ηθικής Θεωρίας, 21, 29-51.   Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Emerson, M. O., & Hartman, D. (2006). The rise of religious fundamentalism. Annual Review of Sociology, 32, 127-144. Ruthven, M. (2007). Family resemblances. In Fundamentalism: A very short introduction. Oxford: Oxford University Press. 1-23  Salzman, M. B. (2008). Globalization, religious fundamentalism and the need for meaning. International Journal of Intercultural Relations, 32(4), 318-327.  Sargisson, L. (2007). Religious fundamentalism and utopianism in the 21st century. Journal of Political Ideologies, 12(3), 269-287.
3ο		Θρησκεία και βία:   μεσσιανισμός, χιλιασμός και πολιτική βία	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Dolnik, A & Gunaratna, R. (2018). Περί της φύσης της θρησκευτικής τρομοκρατίας. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Καραγιαννοπούλου, Χ. (2017). Οι Σύγχρονες Συγκρούσεις και το Ζήτημα της «Θρησκευτικής Βίας». Culture and Research, 6, 1-25. Gray, J. (2004)  Η αλ Κάιντα και η νεωτερικότητα Αθήνα: Μεταίχμιο. 17-78 L' Heuillet, Η. (2016). Θρησκεία και πολιτική υπό το πρίσμα του μηδενισμού. Στο Στις πηγές της τρομοκρατίας: Από τον κλεφτοπόλεμο στις επιθέσεις αυτοκτονίας. Αθήνα: Πόλις, 269-304 Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Rapoport, D. C. (1983). Fear and trembling: Terrorism in three religious traditions. American Political Science Review, 78(3), 658-677.  Rapoport, D. C. (1988). Messianic sanctions for terror. Comparative Politics, 20(2), 195-213. Velji, J. (2013). Apocalyptic Religion and Violence. In Juergensmeyer, M., Kitts, M., & Jerryson, M. K. (Eds.). The Oxford Handbook of religion and violence. Oxford: Oxford University Press Badey, T. J. (2002). The Role of Religion in International Terrorism. Sociological Focus, 35(1), 81-86.   Ταινίες / Ντοκιμαντέρ: Holy Wars (2010)
4ο		Θρησκεία και διεθνείς σχέσεις:   η «ταραχώδης σχέση» της θεωρίας διεθνών σχέσεων με τη θρησκεία	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Fox, J. (2018). Θρησκεία και Διεθνείς Σχέσεις. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Διεθνείς Σχέσεις. Στο Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Shani, G. (2018). Διεθνικοί θρησκευτικοί παράγοντες και διεθνείς σχέσεις. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο. Μακρής, Σ. (2015). Θρησκεία και Διεθνής Πολιτική. Στο Ν. Βασιλειάδης & Σ. Μπουτσιούκη (eds.), Πολιτιστική διπλωματία: Ελληνικές και διεθνείς διαστάσεις. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. 175-187 Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Fox, J. (2001). Religion as an overlooked element of international relations. International Studies Review, 3(3), 53-73. Hasenclever, A. & Rittberger, V. (2003). Does Religion Make a Difference? Theoretical Approaches to the Impact of Faith on Political Conflict. In Petito, F., & Hatzopoulos, P. (eds.). Religion in international relations: The return from exile. New York: Palgrave Macmillan. 107-145 Tadjbakhsh, S. (2010). International relations theory and the Islamic worldview. In Acharya, A., & Buzan, B. (2010). Non-Western international relations theory: perspectives on and beyond Asia. London: Routledge. 174-196 Philpott, D. (2000). The religious roots of modern international relations. World Politics, 52(2), 206-245. Haynes, J. (2001). Transnational religious actors and international politics. Third World Quarterly, 22(2), 143-158.   Ταινίες / Ντοκιμαντέρ: Messiah (2020)
		ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ και ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
5ο		Χριστιανισμός και Πολιτική Ι:  φονταμενταλιστές Προτεστάντες στις ΗΠΑ   η επάνοδος της θρησκείας στην αμερικανική πολιτική και οι διεθνείς της προεκτάσεις	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Freston,  P. (2018). Χριστιανοσύνη: Προτεσταντισμός. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Kepel, G. (1992). Η Σωτηρία της Αμερικής. Στο Η επιστροφή του Θεού: Ισλαμικά, χριστιανικά, εβραϊκά κινήματα στην επανάκτηση του κόσμου. Αθήνα: Λιβάνης. 173-231 Μαραγκουδάκης, Μ. (2010). Αμερικανικός φονταμενταλισμός. (κεφ. 8-9). Αθήνα: Παπαζήσης.   Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Ammerman, M. T. (2003). ‘Re-awakening a sleeping giant: Christian fundamentalists in late twentieth-century US society. In Ter Haar, G., & Busuttil, J. (eds.). The freedom to do God's will: Religious fundamentalism and social change. London: Routledge. 89-110 Juergensmeyer, M. (2000). Soldiers for Christ. In Terror in the mind of God: The global rise of religious violence. Berkeley: University of California Press. 19-43  Pratt, D. (2010). Religion and terrorism: Christian fundamentalism and extremism. Terrorism and Political Violence, 22(3), 438-456. Steffen, L. (2013). Religion and Violence in Christian Traditions. In Juergensmeyer, M., Kitts, M., & Jerryson, M. K. (Eds.). The Oxford Handbook of religion and violence. Oxford: Oxford University Press.   Ταινίες / Ντοκιμαντέρ:  Inherit the Wind (1960) Jesus Camp (2006)
6ο		Χριστιανισμός και Πολιτική ΙI:  η ορθόδοξη εκκλησία στη Ρωσία   θρησκεία, ήπια ισχύς και ρωσική εξωτερική πολιτική	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Ρούσσος, Σ. (2016). Ένα σχόλιο για τη γεωπολιτική των Εκκλησιών. Δρόμος της Αριστεράς. https://bit.ly/2DPhmNM  Adamsky, D. (2019) Πώς η Ρωσική Εκκλησία έμαθε να μην ανησυχεί και να αγαπά την βόμβα. Foreign Affairs. https://bit.ly/2WtA8k2 Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Curanović, A. (2007) The attitude of the Moscow Patriarchate towards other Orthodox churches, Religion, State and Society, 35(4), 301-318 Barry, E. (2012). Russian church is a strong voice opposing intervention in Syria. The New York Times, 31-5.  Engström, M. (2014). Contemporary Russian messianism and new Russian foreign policy. Contemporary Security Policy, 35(3), 356-379. Lomagin, N. (2012). Interest groups in Russian foreign policy: The invisible hand of the Russian Orthodox Church. International Politics, 49(4), 498-516.   Ταινίες / Ντοκιμαντέρ:  Russia: The Orthodox Connection (2017)
7ο		Ισλάμ και Πολιτική Ι: το Πολιτικό Ισλάμ στη σουνιτική παράδοση    από τον αναχωρητισμό του απολιτικού σαλαφισμού στο σαλαφικο-τζιχαντιστικό «Ισλαμικό Κράτος»	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Teti,  A. & Mura,  A. (2018). Ισλάμ και Ισλαμισμός. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Olidort, J. (2015) Τι είναι ο Σαλαφισμός;. Foreign Affairs. https://bit.ly/2OsS4qG  Habeck, M. R.. (2010) Οι μαχητές του Θεού: Η ιδεολογία και τα συνθήματα του Ιερού Πολέμου, Αθήνα: Τουρίκης. 49-86, 161-178 Kepel, G. (1992). Το Ξίφος και το Κοράνι. Στο Η επιστροφή του Θεού: Ισλαμικά, χριστιανικά, εβραϊκά κινήματα στην επανάκτηση του κόσμου. Αθήνα: Λιβάνης. 37-89   Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Ayoob, M. (2009). The many faces of political Islam: religion and politics in the Muslim world. (κεφ. 2-4 και 7). Ann Arbor: University of Michigan Press, 2008.  Wiktorowicz, Q. (2006). Anatomy of the Salafi movement. Studies in Conflict & Terrorism. 29(3). 207-239. An-Naim, A. A. (2002). Islamic Fundamentalism and Social Change: Neither The" End of History" Nor A" Clash of Civilizations. In Ter Haar, G., & Busuttil, J. (eds.). The freedom to do God's will: Religious fundamentalism and social change. London: Routledge. 25-48
8ο		Ισλάμ και Πολιτική ΙΙ: το Σιιτικό Πολιτικό Ισλάμ   από την πολιτική υπακοή στην επανάσταση και το δόγμα του «βελαγιάτ-ε-φακίχ»	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Nafissi,  M. (2018). Σιιτισμός και Πολιτική. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Kepel. G. (2000). Ο αντίκτυπος της Ιρανικής Επανάστασης. Στο Τζιχάντ. Ο Ιερός Πόλεμος. Αθήνα: Καστανιώτη   Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Keddie, N. (1995). Shi'ism and Revolution. In Iran and the Muslim world: resistance and revolution. London: Palgrave Macmillan. 154-173 Moghadam, A. (2003). The Shi’i Perception of Jihad. al-Nakhlah. The Fletcher School Abrahamian, E. (1982). Ali Shariati: ideologue of the Iranian revolution. MERIP Reports, 102, 24-28. https://bit.ly/2AZs5ny Mahdavi, M. (2014). One bed and two dreams? Contentious public religion in the discourses of Ayatollah Khomeini and Ali Shariati. Studies in Religion/Sciences Religieuses, 43(1), 25-52. Ταινίες / Ντοκιμαντέρ: The Shia: Islam, People and Power (2016)
9ο		Ιουδαϊσμός και Πολιτική:   οι εσωτερικές αντιφάσεις του «θρησκευτικού εθνικισμού» στο Ισραήλ	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Sandler,  S. (2018). Ο Ιουδαϊσμός και το κράτος. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Kepel, G. (1992). Η λύτρωση του Ισραήλ. Στο Η επιστροφή του Θεού: Ισλαμικά, χριστιανικά, εβραϊκά κινήματα στην επανάκτηση του κόσμου. Αθήνα: Λιβάνης. 235-309 Ottolenghi,  E. (2003). Θρησκεία και Δημοκρατία στο Ισραήλ. Στο Marquand,  D., & Nettler,  R.  L. (eds.). Θρησκεία και Δημοκρατία. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. 49-88   Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Aronoff, M. (2011). The politics of collective identity: contested Israeli nationalisms. In Rosenfeld, J. E. (Ed.) Terrorism, identity, and legitimacy: the four waves theory and political violence. London: Routledge. 168-189 Hassner, R.E. & Aran, G. (2013). Religion and Violence in the Jewish Traditions. In Juergensmeyer, M., Kitts, M., & Jerryson, M. K. (Eds.). The Oxford Handbook of religion and violence. Oxford: Oxford University Press. Frey, R. J. (2007). Jewish Fundamentalism: Gush Emunim. In Fundamentalism. New York: Infobase Publishing. 83-92 Herriot, P. (2009). Fundamentalisms as social movements, Case study: Gush Emunim: A nationalist religious movement. In Religious Fundamentalism: Global, local and personal. New York: Routledge. Shalvi, A. (2003). ‘Renew our days as of old’: religious fundamentalism and social change in the modern Jewish state. In Ter Haar, G., & Busuttil, J. (eds.). The freedom to do God's will: Religious fundamentalism and social change. London: Routledge. 75-88 Ταινίες / Ντοκιμαντέρ: The Jewish Underground (2017) Unorthodox (2020)
10ο		Ινδουισμός και Πολιτική:   ο αγώνας μιας πρωτοπόρου του Κινήματος των Αδεσμεύτων να διαχειριστεί μια πολύ-θρησκευτική χώρα	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Chiriyankandath,  J. (2018). Ινδουισμός. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Παπαλεξανδρόπουλος, Σ. Λ. (2015). Η Αποικιοκρατία. & Ο Ινδουισμός Σήμερα. Στο Ινδουισμός: Ιστορική εισαγωγή. Αθήνα: Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός. Hoeber Rudolph,  S.  & Rudolph, L. (2003). Συμβιώνοντας με τη διαφορά στην Ινδία. Στο Marquand,  D., & Nettler,  R.  L. (eds.). Θρησκεία και Δημοκρατία. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. 49-88   Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Juergensmeyer,  M. (2008). Hindu Nationalism.  In Global rebellion: religious challenges to the secular state, from Christian militias to al Qaeda. Berkeley: University of California Press. 103-15 Frey, R. J. (2007). Hindu Fundamentalism: Hindutva. In Fundamentalism. New York: Infobase Publishing. 101-109 Chakravarthi, R. P. (2003). Being Hindu and/or governing India? Religion, social change and the state. In Ter Haar, G., & Busuttil, J. (eds.). The freedom to do God's will: Religious fundamentalism and social change. London: Routledge. 159-196  Corbridge, S., Kalra, N., & Tatsumi, K. (2012). The search for order: understanding Hindu-Muslim violence in post-partition India. Pacific Affairs, 85(2), 287-311.  Ταινίες / Ντοκιμαντέρ: In Search of India's Soul (2020)
11ο		Βουδισμός και Πολιτική:   από τον σύμφυτο διαχωρισμό θρησκείας και διακυβέρνησης στον βουδιστικό εθνικισμό του κινήματος 969 στο Μυανμάρ	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Friedlander,  P. (2018). Βουδισμός και πολιτική. Στο Haynes, J. Θρησκεία και Πολιτική. Αθήνα: Πεδίο.  Παπαλεξανδρόπουλος, Σ. Λ. (2016). Βουδισμός: Η σύγχρονη εποχή. Στο Ανατολικές θρησκείες. Αθήνα: Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός. Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Demiéville, P. (2010). Buddhism and War. In Jerryson, M. K., & Juergensmeyer, M. (eds.). (2010). Buddhist warfare. Oxford: Oxford University Press. 17-57 Jerryson, M. K. (2013). Buddhist Traditions and Violence. In Juergensmeyer, M., Kitts, M., & Jerryson, M. K. (Eds.). The Oxford Handbook of religion and violence. Oxford: Oxford University Press. Schonthal, B., & Walton, M. J. (2016). The (new) Buddhist nationalisms? Symmetries and specificities in Sri Lanka and Myanmar. Contemporary Buddhism, 17(1), 81-115. Marshall, A. R. (2013). Myanmar gives official blessing to anti-Muslim monks. Reuters, https://reut.rs/3dtlC1v  Ταινίες / Ντοκιμαντέρ:  The Venerable W (2017)
12ο		Πέρα από τις «παγκόσμιες θρησκείες»:   ο αγώνας επιβίωσης των θρησκευτικών μειονοτήτων: η περίπτωση των Γιαζίντι, των Μπαχάι και των Κακάι (Γιαρσάν) στο Ιράκ και το Ιράν	Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα: Centre for Religious Pluralism in the Middle East (CRPME), Reports 1, 2, 4, 6. https://bit.ly/3fAFemn   Salloum, S. (2016). Who are Iraq's Kakai?. Al Monitor (February 9, 2016). https://bit.ly/2zS3vkF  Masarat. Violence Against Minorities in Iraq. Masarat Report. (October 7, 2016). https://bit.ly/2Z4uq94  Lenarz, J. (2017). Who Will Protect Minorities in Iran?. The Tower (March 5, 2017), https://bit.ly/2YpsHf2  Momen, M. (2005). The Babi and Baha'i community of Iran: A case of “suspended genocide”? Journal of Genocide Research, 7(2), 221-241.  Cole, J. R. Ι. (2005). The Baha’i minority and nationalism in contemporary Iran. In Shatzmiller, M. (ed.) (2005). Nationalism and minority identities in Islamic societies: McGill-Queen’s University Press. 127-163.
13ο		Το μέλλον της θρησκείας:   έχει έρθει το τέλος του κοσμικού κράτους;	Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα: Παπαδάτος, Δ. (2018). Ποια αθεΐα; Ποια πίστη;. Marginalia.  https://marginalia.gr/arthro/poia-athe-a-poia-pisti/  Τεβανιάν, Π. (2011) Ισλαμοφοβία: Ένας κρατικός ρατσισμός. ΠαραλληλοΓράφος. https://bit.ly/37TsOCI Καλαϊτζίδης, Π. (2019). Ο Θεός και ο Καίσαρας. The Books’ Journal. https://bit.ly/3hSzg1G  Παπαδάτος, Δ. (2018). Τήρηση κανόνων χωρίς αγάπη; Πίστη χωρίς χαρά; (Συνέντευξη με τον Σταύρο Ζουμπουλάκη). Marginalia.  https://bit.ly/3fLZT6r

* Η προτεινόμενη βιβλιογραφία είναι διαθέσιμη στο eclass στον παρακάτω σύνδεσμο: https://eclass.uop.gr/modules/document/?course=PEDIS149  

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Η διδασκαλία του μαθήματος γίνεται μέσω διαλέξεων. Κάθε διάλεξη εξετάζει ένα ζήτημα ή μία περίπτωση με τρόπο αυτοτελή, ακολουθώντας, ωστόσο, μια λογική εξέλιξη που θα επιτρέπει την προοδευτική κατανόηση των υπό εξέταση ζητημάτων. 

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

Στο πλαίσιο του μαθήματος, όπου είναι εφικτό, θα γίνεται χρήση οπτικοακουστικού υλικού (σύντομα βίντεο και ηχητικά ντοκουμέντα) για να καθίσταται περισσότερο άμεσο και ενδιαφέρον το μάθημα. 

Η διάλεξη (powerpoint), επιπλέον οπτικοακουστικό υλικό και κείμενα εμβάθυνσης θα αναρτώνται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (eclass) και στα οποία θα έχουν πρόσβαση όλοι οι φοιτητές. Θα γίνει χρήση, επίσης, άλλων δυνατοτήτων που προσφέρει το eclass, όπως η ηλεκτρονική κατάθεση εργασιών, ασκήσεις πολλαπλής επιλογής και σύντομης ανάλυσης και ανάρτηση βαθμολογίας.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις	13 εβδ. * 3 ώρες = 39 ώρες
Ατομική Εργασία	6 Εβδ. x 3 ώρες x 1,5 = 27 ώρες
3 Πρόοδοι (αντί εξετάσεων)	(4 Εβδ. x 3 ώρες x 1,5) χ 3 = 54 ώρες
Τελικές Εξετάσεις	13 Εβδ x 3 ώρες x 1,5 = 58,5 ώρες
Σύνολο	120 ή 124,5 ώρες

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ 

Η αξιολόγηση των φοιτητών γίνεται με τρεις τρόπους:

 

1. Τελικές γραπτές εξετάσεις (70%)

2. Ατομική εργασία (30%)

3. Τρεις (3) πρόοδοι (προαιρετικές)

 

Γραπτές εξετάσεις

Οι γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου γίνονται πάνω στην ύλη ενός εκ των δύο συγγραμμάτων του μαθήματος και επιπλέον υλικό που θα οριστεί αργότερα. Ο βαθμός των εξετάσεων αντιστοιχεί στο 70% του τελικού βαθμού.

 

Εργασία

Οι φοιτητές, επίσης, θα πρέπει να παραδώσουν στο τέλος του εξαμήνου μια σύντομη εργασία (2000-2500 λέξεις).  Ο βαθμός της εργασίας θα συνυπολογιστεί (με βαρύτητα 30%) στον καθορισμό του τελικού βαθμού. 

Η εργασία θα αποτελεί μια κριτική σύνοψη και αντιπαραβολή δύο ή παραπάνω άρθρων ή κεφαλαίων της συμπληρωματικής βιβλιογραφίας κάθε επιμέρους ενότητας. Ιδιαίτερη προτίμηση θα δοθεί σε κείμενα πρωτογενούς βιβλιογραφίας.

 

Πρόοδοι

Αντί των γραπτών εξετάσεων, οι φοιτητές μπορούν να εξεταστούν με τη μέθοδο των προόδων. Οι πρόοδοι θα πραγματοποιούνται σε προκαθορισμένες ημερομηνίες. Οι πρόοδοι θα γίνονται μέσω της πλατφόρμας του eclass και θα περιλαμβάνουν ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και ερωτήσεις σύντομης απάντησης (2-3 παράγραφοι).

Για να ληφθεί υπόψη ο βαθμός των προόδων, ο φοιτητής/-τρια θα πρέπει να βαθμολογηθεί με βαθμό πάνω από τη βάση σε (2) δύο από τις τρεις (3) συνολικά προόδους.

 

Για τον υπολογισμό του συνολικού βαθμού των προόδων, θα ληφθεί υπόψη ο μέσος όρος των δύο προόδων με τον υψηλότερο βαθμό. Ο προκύπτων βαθμός των προόδων θα αντικαθιστά τον βαθμό των εξετάσεων και θα αντιστοιχεί στο 70% του τελικού βαθμού.

 

Αν κάποιος φοιτητής συμμετάσχει και βαθμολογηθεί με βαθμό πάνω από τη βάση και στις τρεις προόδους έχει το δικαίωμα να μην υποβάλει εργασία.

 

Σε περίπτωση που ο φοιτητής/-τρια δεν έχει βαθμό πάνω από τη βάση στις δύο από τις τρεις προόδους, ή θέλει να βελτιώσει τον βαθμό του/της, έχει το δικαίωμα να ζητήσει να μην ληφθεί υπόψη ο βαθμός των προόδων και να συμμετάσχει στις τελικές εξετάσεις. Σε αυτή τη περίπτωση, υπολογίζεται ο βαθμός των εξετάσεων, ανεξάρτητα αν είναι χαμηλότερος από αυτόν των προόδων.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

- Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

 

Βασικά εγχειρίδια:

Haynes, Jeffrey (2018), Θρησκεία και Πολιτική, Αθήνα: Πεδίο 

Marquand David, Nettler Ronald L. (2003), Θρησκεία και δημοκρατία, Αθήνα: Αλεξάνδρεια

 

Για συμπληρωματική βιβλιογραφία και οπτικοακουστικό υλικό ανά θεματική ενότητα βλ. παραπάνω «Περιεχόμενο Μαθήματος / Θεματικές Ενότητες»

- Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
Journal for the Study of Religions and Ideologies	The Review of Faith and International Affairs
Journal for the Scientific Study of Religion	The Journal of Religion, Identity and Politics
Politics and Religion	Political Theology
Politics, Religion & Ideology	Religion, State and Society
Interdisciplinary Journal of Research on Religion	Journal of Religion, Conflict and Peace

 

-Άλλες πηγές
World Values Survey	http://www.worldvaluessurvey.org/
Arab Barometer	http://www.arabbarometer.org/
Pew Global Attitudes Project	http://pewglobal.org/
Gallup Center for Muslim Studies	http://www.gallup.com/consulting/worldpoll/26410/gallup-center-muslim-studies.aspx
Berkley Center for Religion, Peace and World Affairs	http://berkleycenter.georgetown.edu/
The Religion and State Project	http://www.biu.ac.il/soc/po/ras/downloads.html

URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS (ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ)

https://eclass.uop.gr/modules/auth/opencourses.php?fc=266